Etik İlkeler ve Yayın Politikası

Advances in Chronic Diseases, çift kör hakemli bir dergi olup yayın süreçleri bilimsel yöntemlerle üretilen bilginin, etik ve bilimsel standartlara uygun olarak yansız biçimde üretilmesi, geliştirilmesi ve paylaşılmasına dayanmaktadır.

Yayınlanmak üzere dergiye gönderilen makaleler derginin amaç ve kapsamına uygun olmalıdır. Orijinal, yayınlanmamış ve başka bir dergide değerlendirme sürecinde olmayan, her bir yazar tarafından içeriği ve gönderimi onaylanmış yazılar değerlendirmeye kabul edilir. Dergiye gönderildikten sonra yazarlardan hiçbirinin ismi, tüm yazarların yazılı izni olmadan yazar listesinden silinemez ve yeni bir isim yazar olarak eklenemez ve yazar sırası değiştirilemez.

Advances in Chronic Diseases dergisine gönderilen her tür yazılarla yazarlar, derginin ''Yazım Kuralları''na, dergide yer alan tüm koşullara ve yazarların her türlü yayın hakkını Advances in chronic Diseases dergisine süresiz devrettiğini kabul ve beyan etmiş olurlar.

Advances in Chronic Diseases dergisi, yayınlanmak üzere kabul edilen makalelerin tüm yayın haklarına sahiptir. Yazılar, dergi yönetiminden izin alınmaksızın bir başka yayın organında yayınlanamaz, çoğaltılamaz ve kaynak gösterilmeden kullanılamaz. Advances in chronic Diseases dergisi yayınlamış olduğu metinleri yaygınlık sağlamak adına indekslenme ve sosyal medya gibi çeşitli mecralarda yayınlayabilir.

 Yayın Etiği

Advances in Chronic Diseases dergisi, yayın etiğinde en yüksek standartlara bağlıdır ve Committee on Publication Ethics (COPE), Directory of Open Access Journals (DOAJ), Open Access Scholarly Publishers Association (OASPA) ve World Association of Medical Editors (WAME) tarafından yayınlanan etik yayıncılık ilkelerini benimsemektedir.

Dergide yayınlanmak üzere gönderilen tüm makaleler orijinal, yayınlanmamış ve başka bir dergide değerlendirme sürecinde olmamalıdır. Daha önce kongrelerde sunulmuş çalışmaların “Kapak Yazısı”nda belirtilmesi gerekir. Her bir makale, editörlerden biri ve en az iki hakem tarafından çift kör değerlendirmeden geçirilir. İntihal, duplikasyon, sahte yazarlık/inkar edilen yazarlık, araştırma/veri fabrikasyonu, makale dilimleme, dilimleyerek yayın, telif hakları ihlali ve çıkar çatışmasının gizlenmesi etik dışı davranışlar olarak kabul edilir ve yazarların sorumluluğundadır. Kabul edilen etik standartlara uygun olmayan tüm makaleler yayından çıkarılır. Buna yayından sonra tespit edilen olası kuraldışı, uygunsuzluklar içeren makaleler de dahildir.

İnsanlar veya hayvanlar üzerinde yapılan girişimsel veya girişimsel olmayan tüm prospektif ve retrospektif çalışmalar için gerekli görülen “Etik Kurul Onayı” alınmalı ve başlık sayfasında Etik Kurul Onayı'nın numarası ile birlikte alındığı tarih (Gün.Ay.Yıl) belirtilmelidir. Ayrıca “Etik Kurul/Komisyon Onayı”nın bir nüshası elektronik ortamda sisteme yüklenmelidir. Etik kurul onayı gerektirmeyen çalışmalar için Başlık Sayfası'nda “Bu çalışma için etik kurul onayına gerek yoktur.” cümlesi yazılmalıdır. Dergi, yazarlardan çalışmayı onaylayan etik komiteyi tanımlamasını zorunlu hale getirmiştir.

Etik Kurul izni gerektiren araştırmalar;

  • Anket, mülakat, odak grup çalışması, gözlem, deney, görüşme teknikleri kullanılarak katılımcılardan veri toplanmasını gerektiren nitel ya da nicel yaklaşımlarla yürütülen her türlü araştırmalar,
  • İnsan ve hayvanların (materyal/veriler dahil) deneysel ya da diğer bilimsel amaçlarla kullanılması,
  • İnsanlar üzerinde yapılan klinik araştırmalar,
  • Hayvanlar üzerinde yapılan araştırmalar,
  • Kişisel veri tabanları ve biyobankalardan elde edilen verilerle yapılan çalışmalar,
  • Kişisel verilerin korunması kanunu gereğince her türlü retrospektif çalışmalar,

Ayrıca;

  • Başkalarına ait ölçek, anket, fotoğrafların kullanımı için sahiplerinden izin alınması ve belirtilmesi,
  • Kullanılan fikir ve sanat eserleri için telif hakları düzenlemelerine uyulduğunun belirtilmesi gerekmektedir.

Araştırma Etiği

İnsanlarla yapılan tüm araştırma protokolleri “Dünya Tıp Birliği Helsinki Bildirgesi*”ne (İnsan konuları içeren tıbbi araştırmalar için Etik İlkeler), İnsanların Korunmasına İlişkin ABD'nin Federal Politikası** (US Federal Policy for the Protection of Human Subjects) ve Avrupa İlaç Ajansı İyi Klinik Uygulama Kılavuzları (European Medicines Agency Guidelines for Good Clinical Practice)'na uygun olmalıdır. Ayrıca deneysel hayvan çalışmalarında, yazarlar izlenen prosedürlerin “Laboratuvar Hayvanlarının Bakımı ve Kullanımı Kılavuzundaki” (http://oacu.od.nih.gov/regs/guide/guide.pdf) hayvan haklarına uygun olduğunu belirtmelidirler.

Dergi araştırma etiğinde en yüksek standartları gözetir ve yukarıda belirtilen uluslararası standartlarla birlikte aşağıda tanımlanan uluslararası araştırma etiği ilkelerini benimser. Makalelerin etik kurallara uygunluğu yazarların sorumluluğundadır ve dergi bu standartlara uyulmasını beklemektedir.

  • Araştırmanın tasarlanması, tasarımın gözden geçirilmesi ve araştırmanın yürütülmesinde, bütünlük, kalite ve şeffaflık ilkeleri sağlanmalıdır.
  • Araştırma ekibi ve katılımcılar, araştırmanın amacı, yöntemleri ve öngörülen olası kullanımları; araştırmaya katılımın gerektirdikleri ve varsa riskleri hakkında tam olarak bilgilendirilmelidir.
  • Araştırma katılımcılarının sağladığı bilgilerin gizliliği ve yanıt verenlerin gizliliği sağlanmalıdır. Araştırma katılımcıların özerkliğini ve saygınlığını koruyacak şekilde tasarlanmalıdır.
  • Araştırma katılımcıları gönüllü olarak araştırmada yer almalı, herhangi bir zorlama altında olmamalıdırlar.
  • Katılımcıların zarar görmesinden kaçınılmalıdır. Araştırma, katılımcıları riske sokmayacak şekilde planlanmalıdır.
  • Araştırma bağımsızlığıyla ilgili açık ve net olunmalı; çıkar çatışması varsa belirtilmelidir.
  • Deneysel çalışmalarda, araştırmaya katılmaya karar veren katılımcıların yazılı bilgilendirilmiş onayı alınmalıdır. Çocukların ve vesayet altındakilerin veya tasdiklenmiş akıl hastalığı bulunanların yasal vasisinin onayı alınmalıdır.
  • Çalışma herhangi bir kurum ya da kuruluşta gerçekleştirilecekse bu kurum ya da kuruluştan çalışma yapılacağına dair onay alınmalıdır.
  • İnsan öğesi bulunan çalışmalarda, “yöntem” bölümünde katılımcılardan “bilgilendirilmiş onam” alındığının ve çalışmanın yapıldığı kurumdan etik kurul onayı alındığı belirtilmesi gerekir.

Editör ve Hakem Sorumlulukları

Advances in Chronic Diseases dergisine başvurusu yapılan her makaleden, yayımlanmasından sonraki tüm süreçler dâhil olmak üzere Advances in chronic Diseases Editörleri (Editör, Editör Yardımcıları, Alan Editörü, Editörler Kurulu) sorumludur.

Editörlerin sorumlulukları;

  • Dergi hakkında verilen kararlarda yalnızca kamu yararını düşünerek; bağımsız olarak karar vermek,
  • Yayıncı ve Editörler arasında bağımsızlık ilkesine dayanan ilişki gereği tüm kararların yayıncıdan ve diğer kişi ve kuruluşlardan bağımsız olarak almak,
  • Derginin sürekli gelişmesi ve yayın niteliğinin yükselmesi için çaba göstermek,
  • Yayın, kör hakemlik, değerlendirme süreci, etik ilkeler gibi dergi politikalarının belirlenmesi ve uygulanmasını sağlamak,
  • Yayınlanan tüm makalelerin uygun niteliklere sahip hakemler tarafından değerlendirilmesini sağlamak (gerektiğinde istatistiksel değerlendirme de dâhil),
  • Dergide yayınlanmış makale yazarlarının telif hakkını korumak,
  • Makale ve dergi yayım sürecinde ise fikri mülkiyet hakları, bilimsel-etik olmayan davranışlar, intihal ve yollama (atıf) çeteciliği konularında ilgili önlemleri almak,
  • Yazar(lar)ın bilgi gereksinimlerini karşılamayı amaçlayan “Yazar Kılavuzu”, hakemlerin değerlendirme aşamasında gerek duyacakları bilgileri içeren “Hakem Kılavuzu” hazırlamak,
  • Her makalenin kayıtlarını, dergiyle ilgili yazışmaları elektronik ya da basılı olarak saklamak,
  • Gerektiğinde hakemleri-yazarları motive edici politikalar belirlemektir.

Hakemlerin sorumlulukları;

  • Yalnızca uzmanlık alanı ile ilgili çalışmaları değerlendirmeyi kabul etmek,
  • Değerlendirmeyi yansızlık ve gizlilik içerisinde yapmak,
  • İnceledikleri çalışmaların nihai versiyonlarını ancak yayınlandıktan sonra kullanabilmekte olduğundan gizlilik ilkesi gereği inceledikleri çalışmaları değerlendirme sürecinden sonra imha etmek,
  • Çıkar çatışması-çıkar birliği olduğunu anladıklarında, makaleyi değerlendirmeyi reddederek, dergi editörüne bilgi vermek,
  • Değerlendirmeyi nesnel bir şekilde sadece çalışmanın içeriği ile ilgili olarak yapmak,
  • Yazar tarafında herhangi bir telif hakkı ihlali ve intihal fark ederlerse editöre raporlamak,
  • Milliyet, cinsiyet, dini inançlar, siyasal inançlar ve ticari kaygıların değerlendirmeye etki etmesine izin vermemek,
  • Değerlendirmeyi akademik görgü kurallarına uygun biçimde, yapıcı ve nazik bir dille yapmak. Hakaret, düşmanlık içeren aşağılayıcı kişisel yorumlardan kaçınmak,
  • Değerlendirmek için kabul ettikleri çalışmayı süresi içinde ve yukarıdaki etik sorumluluklarda gerçekleştirmek.

Yazarların Sorumluluğu

Advances in Chronic Diseases dergisinde uygulanan yayın süreçleri, bilginin tarafsız ve saygın bir şekilde gelişimi ve dağıtımını amaçlamaktadır. Bu doğrultuda uygulanan süreçler, yazarların ve yazarları destekleyen kurumların çalışmalarının kalitesine doğrudan yansımaktadır. Sürecin bütün paydaşlarının (yazarlar, okuyucular ve araştırmacılar, yayıncı, hakemler ve editörler) etik ilkelere yönelik standartlara uyması önem taşımaktadır. Makalelerin bilimsel ve etik kurallara uygunluğu yazarların sorumluluğundadır. Yazar makalenin orijinal olduğu, daha önce başka bir yerde yayınlanmadığı ve başka bir yerde, başka bir dilde yayınlanmak üzere değerlendirmede olmadığı konusunda teminat sağlamalıdır.

Gönderilen makalede tüm yazarların akademik ve bilimsel olarak doğrudan katkısı olmalıdır, bu bağlamda “yazar” yayınlanan bir araştırmanın kavramsallaştırılmasına ve dizaynına, verilerin elde edilmesine, analizine ya da yorumlanmasına belirgin katkı yapan, yazının yazılması ya da bunun içerik açısından eleştirel biçimde gözden geçirilmesinde görev yapan birisi olarak görülür. Yazar olabilmenin diğer koşulları ise, makaledeki çalışmayı planlamak veya icra etmek ve / veya revize etmektir. Fon sağlanması, veri toplanması ya da araştırma grubunun genel süpervizyonu tek başına yazarlık hakkı kazandırmaz. Yazar olarak gösterilen tüm bireyler sayılan tüm ölçütleri karşılamalıdır ve yukarıdaki ölçütleri karşılayan her birey yazar olarak gösterilebilir. Yazarların isim sıralaması ortak verilen bir karar olmalıdır. Tüm yazarlar yazar sıralamasını Telif Hakkı Anlaşması Formunda imzalı olarak belirtmek zorundadırlar.

Yazar sorumlulukları;

  • Yayınlanmak üzere dergiye gönderilen çalışmaların özgün olması beklenmektedir. Yazar(lar)ın başka çalışmalardan yararlanmaları veya başka çalışmaları kullanmaları durumunda eksiksiz ve doğru bir biçimde atıfta bulunmak,
  • Çalışmanın oluşturulmasında içeriğe katkı sağlamayan kişileri, yazar olarak belirtmemek,
  • Yayımlanmak üzere kabul edilen bir makalenin yazar sırasını değiştirme, yazar çıkartma, yazar ekleme vb talep etmemek,
  • Yayınlanmak üzere gönderilen tüm çalışmaların varsa çıkar çatışması teşkil edebilecek durumları ve ilişkileri açıklamak,
  • Değerlendirme sürecinde yazar(lar)dan makalelerine ilişkin bilgi ya da ham veri istenmesi durumunda; yazarlar beklenen veri ve bilgileri yayın kurulu ve bilim kuruluna sunmaya hazır olmak,
  • Kullanılan verilerin kullanım haklarına, araştırma/analizlerle ilgili gerekli izinlere sahip olduklarını veya deney yapılan deneklerin rızasının alındığını gösteren belgeye sahip olmak,
  • Yayınlanmış, erken görünüm veya değerlendirme aşamasındaki çalışmasıyla ilgili bir yanlış ya da hatayı fark etmesi durumunda, dergi editörünü veya yayıncıyı bilgilendirmek, düzeltme veya geri çekme işlemlerinde editörle işbirliği yapmak,
  • Makalesini aynı anda birden fazla derginin başvuru sürecinde bulundurmamak,
  • Başka bir dergide yayınlanmış çalışmayı Advances in Chronic Ilness dergisine göndermemek.

 

Telif Hakkı

 Advances in Chronic Diseases dergisinde yayınlanmak üzere online sistem üzerinden gönderilen çalışmalar daha önce herhangi bir şekilde yayınlanmamış veya herhangi bir yere yayınlanmak üzere gönderilmemiş, özgün çalışma niteliği taşımalıdır. Yazar/lar çalışmalarını gönderirken, daha önce yayımlanmadığı, yayımlanmak üzere kabul edilmediği ve halen başka bir yerde yayımlanmak üzere değerlendirme aşamasında olmadığını, Telif Hakkı Formu'nda açıkça belirtilmeli ve her bir yazar tarafından bu ifade onaylanmalıdır. 

 

Advances in Chronic Diseases dergisi yayın politikaları ve yayın etiği konularının hazırlanması ve benimsenmesi sürecinde yararlanılan kaynaklar:

YÖK Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiği Yönergesi

Eğitim ve Bilim Dergisi Yayın Politikaları

COPE (Committee on Publication Ethics)

DOAJ Principles of Transparency and Best Practice in Scholarly Publishing, Version 3

ICMJE (International Committee of Medical Journal Editors)

TR Dizin indeksine Kayıtlı Dergi Park Dergileri